Σχετικά με τις νοσηλευτικές ειδικότητες

563

του Γιώργου Μανουσάκη

Πρόσφατα το υπουργείο Υγείας προχώρησε  στη θεσμοθέτηση νέων Νοσηλευτικών ειδικοτήτων και εξειδικεύσεων και στη  σύσταση 2.250 θέσεων ειδικευομένων νοσηλευτών οι οποίες θα καταλαμβάνονται από νοσηλευτές ΠΕ σε ποσοστό 30% και από νοσηλευτές ΤΕ σε ποσοστό 70%,  που δεν εργάζονται στον δημόσιο τομέα, ενώ οι νοσηλευτές που εργάζονται  στον δημόσιο τομέα θα μπορούν να καταλαμβάνουν με απόσπαση θέση υπεράριθμου ειδικευόμενου σε ποσοστό μέχρι 25% των θέσεων ειδικευομένων νοσηλευτών κάθε εκπαιδευτικής μονάδας.

Η νομοθετική ρύθμιση σε κάποια λίγα   σημεία στηρίχτηκε στην υπάρχουσα πρόταση του Εθνικού Συμβουλίου Ανάπτυξης Νοσηλευτικής (δείτε την ΕΔΩ) και στην πρόταση της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας (δείτε την ΕΔΩ).

Βεβαίως η χρονική στιγμή και η βιασύνη με την οποία προχώρησε η θεσμοθέτηση των νέων νοσηλευτικών ειδικοτήτων, δείχνει ότι στόχος ήταν η δημιουργία νέων ελαστικών σχέσεων εργασίας.

Υπάρχουν όμως και αρκετά σημεία όπου υπάρχουν ασάφειες που αφήνουν ανοιχτά πολλά ενδεχόμενα.

Πρώτ΄ από όλα στην ψηφισθείσα διάταξη δεν υπάρχει καμία αναφορά για το αν  η απόκτηση τίτλου νοσηλευτικής ειδικότητας θα δίνει μοριοδότηση για τους ανέργους στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, ούτε αν για τους δημόσιους υπαλλήλους θα δίνει μοριοδότηση για τη διεκδίκηση θέσεων ευθύνης ή βαθμολογική και μισθολογική προώθηση.

Πρέπει να σημειωθεί ότι στην εισήγηση  του ΕΣΑΝ υπήρχε η παρακάτω προτεινόμενη διατύπωση: “Οι νοσηλευτές με τίτλο ειδικότητας ή εξειδίκευσης εργάζονται σε τμήματα, μονάδες ή τομείς της αντίστοιχης ειδικότητας και χορηγείται επίδομα ειδικότητας ή εξειδίκευσης ύψους 5% και 2,5%, αντίστοιχα επί του βασικού μισθού. Οι άνεργοι ειδικευόμενοι Νοσηλευτές λαμβάνουν αριθμό μορίων που ορίζεται με Υπουργική απόφαση για την πρόσληψή τους μέσω προκηρύξεων του ΑΣΕΠ. Ο τίτλος ειδικότητος αντιστοίχως για τους εργαζόμενους συνεκτιμάται ως προσόν για την βαθμολογική εξέλιξη τους με το ½ των μορίων που δίνει ο μεταπτυχιακός τίτλος.

Αντίστοιχα στην πρόταση της ΕΝΕ περιλαμβανόταν τα παρακάτω:

  • Μοριοδότηση της ειδικότητας για πρόσληψη στο δημόσιο όπως και οι μεταπτυχιακοί και διδακτορικοί τίτλοι σπουδών.Χρήση ως προϋπηρεσία που απαιτείται για ανεύρεση εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
  • Σύνδεση ως τίτλου σπουδών (μέσω ECTS) που έχει αντίκτυπο στις ειδικότητες του εξωτερικού για ανεύρεση καλύτερα αμειβόμενης εργασίας σε χώρες της Ε.Ε. ή μη.
  • Μοριοδότηση ως δραστηριότητα Συνεχιζόμενης Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης (λ.χ. για την ανανέωση της άδειας άσκησης επαγγέλματος ιδιαιτέρα για ελεύθερους επαγγελματίες νοσηλευτές).
  • Πρόβλεψη για ειδικό καθηκοντολόγιο των ειδικευμένων νοσηλευτών.
  • Πρόβλεψη για ένταξη σε ειδικά προγράμματα συνταγογράφησης από επαγγελματίες υγείας.
  • Πρόβλεψη ειδικού τίτλου του ειδικευμένου νοσηλευτή (π.χ. Νοσηλευτής Ψυχικής Υγείας, Κοινοτικός Νοσηλευτής κ.λπ.)
  • Πρόβλεψη για χρήση της ειδικότητας ως τυπικού προσόντος για την ετήσια αξιολόγηση του υπαλλήλου
  • Πρόβλεψη για χρήση της ειδικότητας ως τυπικού προσόντος για τη διαδικασία των κρίσεων για ανάληψη θέσεων ευθύνης (προϊστάμενοι, τομεάρχες και διευθυντές), όπως ισχύει και για τους νοσηλευτές των ενόπλων δυνάμεων (Παράρτημα).
  • Πρόβλεψη για χρήση της ειδικότητας ως τυπικού προσόντος για τη βαθμολογική εξέλιξη των νοσηλευτών.

Τελικά τίποτα για το θέμα δεν συμπεριλήφθηκε στη νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε από τη Βουλή.

Ένα άλλο σοβαρό θέμα που έμεινε ασαφές από τη νομοθετική ρύθμιση είναι αυτό του τρόπου επιλογής όσων θα παρακολουθούν τα εκπαιδευτικά προγράμματα ειδικοτήτων, αφού αναφέρεται ότι θα υπάρξει υπουργική απόφαση που θα καθορίζει τη διαδικασία και τα κριτήρια.

Στην πρόταση του ΕΣΑΝ αναφερόταν ότι “για την επιλογή λαμβάνεται υπόψη για μεν τους Απόφοιτους, ο βαθμός και ο χρόνος απόκτησης πτυχίου, η εντοπιότητα εντός της Υ.ΠΕ, και η ημερομηνία αίτησης του υποψηφίου, για δε τους εργαζόμενους, τα έτη υπηρεσίας και οι υπηρεσιακές ανάγκες.“.

Αντίστοιχα για το ίδιο θέμα στην πρόταση της ΕΝΕ αναφερόταν τα παρακάτω:”Για τη διευκόλυνση της δίκαιης πρόσβασης των νοσηλευτών στην ειδικότητα προτείνεται η δημιουργία και τήρηση μητρώου – επετηρίδας στην ΕΝΕ για τους άνεργους νοσηλευτές όπου θα εντάσσονται κατόπιν αιτήματός τους κατά την εγγραφή τους στην ΕΝΕ αμέσως μετά την αποφοίτησή τους. Παρόμοιες επετηρίδες θα τηρούνται κατόπιν αιτήματος των νοσηλευτών από τις εκάστοτε Διευθύνσεις Νοσηλευτικών Υπηρεσιών για τους εργαζόμενούς τους και θα λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες τους τηρώντας τις ανωτέρω ποσοστώσεις, την παλαιότητα των νοσηλευτών, την επιθυμία τους, τα αποτελέσματα των αξιολογήσεών τους, την ανάγκη για συνεχιζόμενη επαγγελματική ανάπτυξη κ.λπ. Ομοίως, θα αιτούνται και οι νοσηλευτές του ιδιωτικού τομέα κατόπιν εγκρίσεως της υπηρεσίας τους για τη χορήγηση ή μη ετήσιας άδειας άνευ ή μετ’ αποδοχών.

Τελικά ούτε η πρόταση του ΕΣΑΝ ούτε η πρόταση της ΕΝΕ συμπεριλήφθηκε στη ρύθμιση, με αποτέλεσμα να είναι ακόμα στον αέρα το σοβαρό θέμα των κριτηρίων και του τρόπου επιλογής των υποψηφίων.

Ένα άλλο ζήτημα που προκαλεί εντύπωση στη ρύθμιση είναι ο διαχωρισμός με ποσόστωση των νοσηλευτών ΠΕ και ΤΕ, κάτι που δεν περιλαμβανόταν σε καμιά πρόταση και είναι άγνωστο για ποιο λόγο μπήκε στη διάταξη, αφού ο επαγγελματικός τίτλος των Νοσηλευτών είναι ενιαίος και δεν διαχωρίζεται.

Αντίστοιχα προκαλεί αρνητική εντύπωση και ο αποκλεισμός των νοσηλευτών αποφοίτων ΤΕΙ από τις θέσεις των συντονιστών εκπαίδευσης.Ακόμη, ενώ υπάρχει στη νομοθετική διάταξη συγκεκριμένος αριθμητικός προσδιορισμός και κατανομή  στις θέσεις εκπαιδευόμενων  ανά ΔΥΠΕ για την ειδικότητα της Κοινοτικής νοσηλευτικής, δεν υπάρχει αντίστοιχη κατανομή για τις θέσεις της ειδικότητας της Επείγουσας και Εντατικής νοσηλευτικής.

Επίσης στις εξειδικεύσεις δεν περιλαμβάνεται αυτή της αιμοδοσίας, εξειδίκευση που ήδη υφίσταται.

Οι πολλές και σοβαρές ασάφειες της νομοθετικής ρύθμισης που ψηφίστηκε από τη Βουλή και μάλιστα ως τροπολογία  δείχνουν ότι πρόκειται για μια ενέργεια που ετοιμάστηκε “στο πόδι” και δεν υπήρξε σοβαρός και αναλυτικός σχεδιασμός ούτε ο απαιτούμενος διάλογος για το σοβαρό αυτό θέμα. Υπάρχουν πάντα βεβαίως τα περιθώρια να γίνουν αλλαγές και βελτιώσεις ειδικά για το  αν  η απόκτηση τίτλου νοσηλευτικής ειδικότητας θα δίνει μοριοδότηση για τους ανέργους στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ,  για το αν για τους δημόσιους υπαλλήλους θα δίνει μοριοδότηση για τη διεκδίκηση θέσεων ευθύνης ή βαθμολογική και μισθολογική προώθηση, όπως επίσης για το σημαντικό θέμα των κριτηρίων και του τρόπου επιλογής των υποψηφίων.

Γιώργος Μανουσάκης, νοσηλευτής